Karaburun'da GES isyanı... "Yıkım projesine izin vermeyeceğiz"

Karaburun DGES (24 MWm /16 MWe- 24,46 ha) ve Elektrik Depolama Tesisi (16MWe/16MWh) projesinin Nihai Kararı 26.02.2025 tarihinde İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü web sayfasından duyuruldu..

Karaburun Yerel Fok Komitesi ve Karaburun Sivil İnisiyatif tarafından Karaburun DGES (24 MWm /16 MWe- 24,46 ha) ve Elektrik Depolama Tesisi (16MWe/16MWh) projesi nihai raporuna ilişkin değerlendirme ve itirazlar ilgili birimlerle paylaşıldı. Ayrıca, Küçükbahçe, Parlak, Merkez, İskele ve Anbarseki Muhtarlıkları projenin geri çekilmesi için itirazlarını süresi içinde ilgili birimlere gönderdi.

Projenin nihai raporuna yönelik Karaburun Yerel Fok Komitesi ve Karaburun Sivil İnisiyatif tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi:

“Projenin önerildiği alan “Özel Çevre Koruma Bölgesi” içerisindedir. Alanda varlığını devam ettirdiği bilinen uluslararası anlaşmalarca (BERN, CITIES, IUCN gibi) korunan türler, flora ve fauna varlığı mevcuttur. Avrupa Birliği ve UICN çalışmalarına göre sadece koruma alanlarında değil habitat direktifine dahil türlerin yaşadığı bölgelerde rüzgar ve güneş enerji santrallerinin de dahil olduğu enerji yatırımlarından kaçınılması şarttır. Özel koruma alanları gibi önemli habitat bölgelerinde koruma için bu mesafeler arttırılarak tampon bölgeler belirlenmektedir.

Karaburun – Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi’ne ilişkin karasal ve denizel biyoçeşitlilik araştırmaları yeni tamamlanmış ve bölgenin yönetim planı henüz hazırlanmamıştır. Ayrıca, koruma alanına ilişkin kesinleşmemiş 1/25.000 ölçekli nazım imar planı bulunmaktadır. Proje alanı ilgili plana göre “Hassas alan B”, “Tampon Alan”, “Mera Alanı” ve “Doğal Karakteri Korunacak Alan” üzerinde kalmaktadır.

Projeye ilişkin ÇED raporundan anlaşıldığı üzere, proje kapsamında bitki ve yüzey sıyırma işlemleri yapılacaktır, kablo kanalları vb. işlemler için hafriyat oluşacaktır, kısmi olarak temel atma ve kazık çakma gibi işlemler uygulanacaktır. Proje inşası aşamasında yapılacak işlemler proje alanı ve çevresindeki bitki örtüsü ve yaşam alanlarını etkileyecektir. Proje alanı büyük bir alanı kaplamaktadır. Güneş enerji santrallerinin ışık yansıması ve termal değişime sebep olması ile böcekler, sürüngenler ve özellikle göç eden kuşlar üzerinde oluşturduğu olumsuz etkileri bilinmektedir.

Proje alanına en yakını 100 mt uzaklıkta olmak üzere yerleşim yerleri vardır. Diğer yandan proje mera alanı üzerinde kalmaktadır. Ayrıca koruma alanına ilişkin henüz kesinleşmeyen 1/25.000 ölçekli plan kararlarında yenilenebilir enerji santrallerinin kırsal yerleşimlere 500 metre yakınlıkta kurulamayacağına ilişkin karar bulunmaktadır.

DGES projesi, Karaburun-Ildırı Özel Çevre Koruma Bölgesi kararı öncesi verilen yenilenebilir enerji lisans sahaları içerisinde değildir. Projeye ilişkin ön lisans kararı Özel Çevre Koruma Bölgesi ilanından sonra verilmiştir. Küçükbahçe’nin tarihine, kültürüne, merasına, tarım ve yaşam alanlarına zarar verecek, koruma bölgesinde binlerce yılda oluşan bitki örtüsü ve habitat alanlarının tahribatına neden olacak bu yıkım projesine izin verilmemelidir. Bu sebeble, Nano Yenilenebilir Enerji Yatırımları A.Ş tarafından Karaburun İlçesi, Küçükbahçe Mahallesi, Çullubağ Mevkii 518 ada, 100, 101 ve 102 parsellerde yapılması planlanan Karaburun DGES (24 MWm /16 MWe- 24,46 ha) ve Elektrik Depolama Tesisi (16MWe/16MWh) Projesi geri çekilmeli ve iptal edilmelidir..” denildi.

Küçükbahçe Mahalle Muhtarı Gizem Tezel Dağdelen tarafından yapılan açıklamada ise “..

Küçükbahçe Mahallesi sınırları içinde ve Özel Çevre Koruma Bölgesi alanında önerilen Güneş Enerji Santrali (GES) ve Rüzgar Enerji Santrali (RES) projeleri bölgemizde hayvancılık ve tarımsal faaliyetleri bitme noktasına getirecektir. Bölgede yeni öneri ve çed aşamasında olan GES ve RES projeleri Küçükbahçe Mahallesi ekolojisi üzerinde telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açacaktır. Küçükbahçe Mahallemizin değerli habitatı, meraları, zeytin ve naranciye ağaçları kısaca tarım alanları ve su kaynakları etrafımızı devasa aynalar gibi çevreleyen GES ve RES projeleri ile tehdit altındadır.

Küçükbahçe sınırları içinde ÇED aşamasında olan GES ve RES projelerinin sonlandırılmasını ve Karaburun-Ildırı Körfezi Öncelikli Çevre Koruma Bölgesi ilan kararlarının gereklerinin yerine getirilmesini talep ediyoruz. Küçükbahçeliler olarak DGES projesine razı değiliz. Bu kararımızı topladığımız imzalarla ilgili birimlere ilettik. Change.org’da kampanya başlatarak projeyi istemediğimizi ilan ettik. Sesimizin duyulmasını ve DGES projesinin iptal edilmesini istiyoruz” denildi.

Ne Olmuştu?

DGES projesinin ÇED süreci 19.02.2024 tarihinde başlamış, Karaburun Yerel Fok Komitesi tarafından Proje ÇED raporuna ilişkin Yarımadada çalışmalar yürüten farklı disiplinlerden uzmanların görüşleri alınarak hazırlanan değerlendirme ve itiraz raporu ilgili birimlerle paylaşılmış ayrıca Küçükbahçe Muhtarlığı tarafından projeye itirazlar imza toplanarak ilgili birimlere gönderilmişti. 03.09.2024 tarihinde halkın görüşüne sunulmak istenen proje ÇED Raporu Halkın katılımı toplantısı Yarımadalıların tepkisiyle yaptırılmamıştı. 28.09.2024 tarihinde başlatılan Change.org imza kampanyası, “Karaburun Küçükbahçe’de Güneş Enerji Santrali Projesi Geri Çekilsin. Kara Keçiler Yaşasın” başlığıyla açılmıştı.