Çöpten enerji üretilecek

İzmir Büyükşehir Belediyesi Türkiye'ye örnek olacak bir çevre projesini hayata geçiriyor. Yıllardır çeşitli sıkıntılarla gündeme gelen Harmandalı Düzenli Atık Depolama Alanı, artık bir elektrik santraline ve yeşil alana dönüşüyor. Proje tamamlandığında Harmandalı'nda çöplerin yerini yemyeşil bir bitki örtüsü alacak. Koku ve kirlilik sorunu bitecek. Atmosfere yayılan gazlar elektrik enerjisine dönüştürülecek. Bilimsel ve akademik çalışmalar eşliğinde hazırlanan raporlar doğrultusunda proje için beklenen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Belgesi 15 Mayıs 2019 tarihinde alındı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın onayının gelmesiyle birlikte projenin önünde hiçbir engel kalmadı. Bu yıl içinde deponi gazından elektrik enerjisi üretim tesisi işletmeye alınacak.
 

100 GÜN SONRA ALGILAR DEĞİŞECEK
Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Eylül ayından itibaren elektrik üretiminin başlayacağı projenin tanıtılması amacıyla tesis alanında basın toplantısı ve inceleme gezisi düzenledi. Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü ve Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Buğra Gökçe’nin de katıldığı toplantıda projeyi değerlendiren Soyer, yürütülen rehabilitasyon çalışmasıyla sızıntı suyu, koku ve görüntü kirliliği gibi sorunların büyük ölçüde ortadan kaldırılacağını söyledi. Kurulacak minimum 15 MW enerji üretim kapasiteli Biyogaz Tesisiyle yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili çok önemli bir yatırımın hayata geçirilerek çöpten elektrik enerjisi üretileceğini belirten Başkan Soyer, çöp döküm sahasının da ağaçlandırılmış teraslara dönüşeceğini dile getirdi.
'İZMİR'İ ZEHİRLİYOR' ALGISI 
Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, bir algı dünyasında yaşanmakta olduğunu vurgulayarak, “İzmir’le ilgili bir algı var. Harmandalı’da vahşi depolama yapılıyor ve bu İzmir’i zehirliyor. Ama işin aslının böyle olmadığı çok kısa sürede otaya çıktı. Burada anlatılan ve ‘yapılacak, olacak’ denilen şeylerin tamamı sadece 100 gün sonra hayata geçecek. 100 gün sonra burada 160 MW elektrik üretmeye başlıyoruz. Burası 100 gün sonra ekolojik ve ekonomik bir İzmir vahasına dönüşüyor. Bambaşka bir hikayenin burada yazılmakta olduğunu sizlerle paylaşmak için bu toplantıyı düzenledik. Gerçekten 100 gün sonra İzmir’e yeni bir enerji gelecek. Bu enerji yaratılan algıların deği şmesine de fırsat verecek. Geleceğe bırakılacak çok önemli bir tesise kavuşmuş olacağız. Başkan Soyer tesisin üretilecek enerji sayesinde senede en 20 milyon TL civarında gelir getireceğini de sözlerine ekledi. 

 
En büyük enerjimiz Tunç Başkan

Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü ise eskiden bir sorun olarak algılanan çöpün şimdi alternatif bir enerji kaynağına dönüştüğünü belirterek, “Tunç Başkan, ‘İzmir’e yeni bir enerji kaynağı geliyor’ dedi ama İzmir’in en büyük enerji kaynağı Tunç Başkanımız” diye konuştu. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin hayata geçireceği projeyle tesisin çağdaş kriterlere uygun olarak işletilmesi sağlanacak ve çöp döküm sahası ağaçlandırılmış teraslara dönüşecek. Çöp sızıntı sularını tahliye etmek üzere, yağmur suyu toplama ve drenaj sistemi yapılacak, arazi teraslanacak, sıkıştırılacak, yeniden şekillendirilecek, peyzaj kotuna göre tesfiye edilecek ve üst örtü ile geçirimsiz tabaka sağlanacak. Rehabilitasyon sürecinin ilk etabı kapsamında 25 bin m² alanın bitkilendirme-ağaçlandırma çalışmaları tamamlandı. Alana 13 bin adet bitki (kazayağı, katırtırnağı), 8 bin adet ağaç (yalancı akasya, limoni servi, erguvan, akçaağaç) dikildi. Ayrıca bir ton yulaf tohumu kullanıldı.
96 BİN HANELİK ELEKTRİK ÜRETİLECEK
Projenin ayaklarından biri de çöp deponi gazından elektrik enerjisi üretecek tesisin kurulması. Bu önemli yatırımla ekolojik ve ekonomik bir değer yaratılmış olacak. Deponi gazından elektrik enerjisi üretim tesisi Eylül ayında işletmeye alınacak. Bu kapsamda; santral alanı inşaat çalışmalarına başlandı. Ünitede deneme amaçlı ilk yakma işlemi gerçekleştirildi. Biyogaz Tesisi faaliyete geçtiğinde, desülfirizasyon yöntemi ile kirletici unsurlar taşıyan sülfür gazı arıtılarak soğutma işleminin ardından motorlarda yakıt olarak kullanmaya elverişli metan gazı elde edilecek. Gaz motorlarında üretilen elektrik enerjisi ise doğrudan ulusal elektrik dağıtım şebekesine aktarılacak. LFG Enerji Üretim Tesisinin (Biyogaz Tesisi) faaliyete geçmesi ile birlikte yıllık yaklaşık olarak 80 Milyon metreküp metan gazı bertaraf edilerek yine yaklaşık 160 bin MW elektrik enerjisi üretilecek. Bu değer; 4 kişilik bir ailenin enerji tüketim miktarları (Elektrik Mühendisleri Odası verilerine göre) göz önüne alındığında 96 bin hanenin (TÜİK verileri baz alındığında) enerji ihtiyacını karşılayabilecek güce karşılık geliyor. Sözleşmenin imzalanmasından itibaren bugüne drenaj ve gaz toplama amacıyla yatay ve dikey çeşitli kesitlerde 21 bin metre biyogaz toplama ve iletim hattı döşendi. Proje devreye alınıncaya kadar döşenen boru miktarı 40 bin metreye ulaşacak.

 "Fiziki Ayırma Tesisi" ile "sıfır atık"

Yine rehabilitasyon projesinin kazanımlarından ve ayrılmaz bir parçası niteliğinde olan Fiziksel Ayırma Tesisi’nin süreç içerisinde kurulup faaliyete geçmesi ile birlikte öncelikle sıfır atık projesine uygun bir çalışma tesis edilecek. Biyogaz tesisinin enerji verimliliği de artacak. Geri kazanılabilir atıklar değerlendirilerek ekonomiye kazandırılacak. Daha temiz ve daha sağlıklı bir çevre ile birlikte ülke ekonomisine büyük yarar sağlanacak.
 
Ekolojik eğitim merkezi olacak
Saha bir yandan rekreasyon ihtiyacına cevap verirken bir yandan da pilot ölçekte sera ve tarımsal faaliyetler ile sıfır atık uygulamaları kapsamında atıkların ayrı toplanması, geri dönüşümü, yenilenebilir enerji ve benzeri çevresel konularda öğrencilerin eğitim merkezi odağı haline dönüşerek öğrencilerin ve ilgililerin ziyaretine açılacak.
  
Proje İzmir’e neler kazandıracak?

- Koku, çevresel kirlilik ve kirletici gazların salınımı bitecek. Çöp sorun olmaktan çıkıp, ekonomik ve ekolojik değere dönüşecek.
- Biyogaz tesisinin ve rehabilitasyonun ayrılmaz bir bütünü niteliğinde tamamen kapalı bir alanda kurulacak Fiziksel Ayırma Tesisi ile ülke ekonomisine katkı sağlanacak.
- Atığın içerisinde bulunan plastik poşetler ve benzeri uçuşan maddeler de fiziksel ayırma tesisinde ayrıştırılacağı için katı atık sahasının çevresi ve Harmandalı bölgesinin daha temiz olması sağlanacak.
- Sahada oluşan metan gazı toplanarak motorlarda yakılacak. Bu sayede hem sahada oluşan koku ve kirletici gazların salınımı giderilecek hem de elektrik enerjisi üretilecek. LFG Enerji Üretim Tesisinde yıllık yaklaşık olarak 80 milyon metreküp metan gazı bertaraf edilerek yılda yaklaşık 160 bin MW elektrik enerjisi üretilmesi planlanıyor.
- Karbondioksitten 21 kat daha fazla kirletici etkisi olan metan gazının hem yüksek sera gazı çarpan etkisi ile atmosfere salınması engellenecek. Böylelikle iklim değişikliği ile ilgili mücadelede önemli bir adım atılmış olacak. 
- Sahanın depolamaya kapatılan kısımları rehabilite edilerek ağaçlandırma ve bitkilendirme çalışmaları ile İzmir yemyeşil bir vadi kazanacak.