Çilek üreticisinin borç çıkmazı!

Abdullah ÇELEBİ /SONKALEİZMİR (ÖZEL)- İzmir'in lezzeti ve aromasıyla ünlü Emiralem çileğinin yetiştiği Menemen'in Emiralem Köyü'ndeki üreticiler, artan maliyetler nedeniyle dertli. Erken çilek hasadının başladığı Emiralem'de bu yıl soğuk havanın da etkisiyle verimin düşük olacağını belirten çilek üreticileri, gübre, tarım ilacı, mazot ve işçi maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle hükümetten destek istedi.

SONKALE'ye konuşan Emiralemli çilek üreticileri, Tarım Kredi Kooperatifi ve fidan işletmelerine olan borçlarını ödeyemez duruma geldiklerini belirterek, çileğe dönüm veya kilo başına destek verilmesini istedi.

HER ÜRETİCİNİN BORCU VAR

Emiralem'de 25 yıllık çilek üreticisi olan Ahmet Sevinç, üreticilerin borçlarını ödeyemez duruma geldiğini söyledi. 

Sevinç şunları söyledi:

"En büyük sıkıntımız artan maliyetler. Gübrenin çuvalı 105 liraydı, bu sene 180 liraya yükseldi. Mazot, tarım ilacı ve işçi maliyetleri de katlandı. Bu maliyetler altında ezildik. Çilek üreticileri olarak hepimizin borcu var, ödeyemiyoruz. Tarım Kredi Kooperatifi'ne veya fidan getiren özel işletmelere borçlarımız var. Bu sene soğuk hava nedeniyle çilekte verim düşük oldu. İki kez ekip biçmek zorunda kaldık. Bir dönüm çileğin maliyeti 15 bin lirayı buluyor. Bu çileğin halde en az 7-8 liraya satılması lazım. Biz borcumuzu ödeyebilelim başka bir şey istemiyoruz.

DÖNÜM BAŞINA 8 LİRA GÜBRE DESTEĞİ

Devlet dönüme 23 lira mazot ve gübre desteği veriyor. Dönüm başına 8 lira gübre desteği var. Bununla hangi gübreyi alabilirsiniz ki. Şu anda en dandik gübrenin çuvalı 300-400 lira. Bizim ürünümüze destek versinler. Çileğe dönüm başına veya kilo başına destek verilsin. Ben çilek üreticisi olarak dönüm başına 23 lira destek alıyorum. Dağda arazisi olup da hiçbir şey üretmeyen de 23 lira alıyor. Burada bir eşitsizlik var. Türkiye'de en kaliteli çileği Emiralem'de yetiştiriyoruz. Ürünümüze destek verilmesini istiyoruz."

"ÜRÜNÜMÜZ HAK ETTİĞİ DEĞERİ GÖRMÜYOR"

Çilek üreticilerinden Mehmet Uysal ise "Bu sene çok masrafımız oldu. Çilekler soğuktan yandı. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Halde zorluk çekiyoruz. Ürünümüz hak ettiği değeri görmüyor. Ben bu sene 50-60 bin lira masraf ettim. Çilek ekim naylonu geçen sene 15-16 liraydı bu sene 32 lira oldu. Gübre desen zaten pahalı. Bu sene maliyetlerimizi karşılayamamaktan korkuyoruz" dedi.

İŞÇİ MALİYETLERİ ÇOK YÜKSEK

Üreticilerden Ahmet Atak da işçi maliyetlerinden yakındı. Atak, "Genç nesil çalışmıyor burada. 40-50 yaşlarındaki işçilerle çalışıyoruz. Yevmiyeler yüksek. Desteklemeler de yetersiz. Tarlamıza sigorta yaptırıyoruz ama kırağı olduğunda sigorta kaybımızı karşılamıyor. Kiralık yer işlettiğim için devlet desteği de alamıyorum" diye konuştu.

"İRİ ÇİLEK HORMONLUDUR" ALGISI YANLIŞ

Çilek üreticileri toplumdaki "İri çilek hormonludur" algısının da yanlış olduğunu belirtti. Üreticiler, "Çilek bitkisi yaşlandıkça, meyvesi küçülür. Öyle her iri çilek hormonludur demek doğru değil. Zaten hormonlu ile hormonsuz çileği tüketici ayıramaz. Bizim çileklerimiz Tarım Bakanlığı tarafından numune alınarak kontrol edildikten sonra satışa gönderiliyor" ifadelerini kullandı.